Dünyada her yıl 931 milyon ton Türkiye’de ise her yıl 18,1 milyon ton gıda israf ediliyor. Dünyadaki gıda israfının %61’i, Türkiye’de gerçekleşen gıda israfının ise %42’si evlerde çöpe giden yiyeceklerden kaynaklanıyor. Günümüzün en büyük küresel sorunlarından biri haline gelen yemek israfına 7 yıldır düzenli olarak dikkat çeken Compass Group, bu yıl da 26 Nisan’da “Yemek İsrafını Durdur” çağrısında bulunarak; tüm dünyayı gıda israfının önüne geçmeye çağırıyor.
Ülkemizde her yıl israf edilen 18,1 milyon ton gıda, 603 bin çöp kamyonunun taşıdığı miktarda çöpe karşılık geliyor. Bunun içinde ağırlıklı olarak evlerden çöpe atılan kişi başı 93 kg gıda söz konusu, her gün israf ettiğimiz ekmek miktarı adet olarak 4,9 milyon ve bu sayılar bizi dünya genelinde kişi başına en çok gıdanın israf edildiği 3. ülke yapıyor.
Türkiye’de yıllık gıda israfı, ortalama 10 milyon aracın bir yılda oluşturduğu CO2 emisyonu ile aynı etkiye sahip. Gıdaların yenilebilir hale gelme aşamasına kadar tonlarca litre su kullanılıyor. Dolayısı ile çöpe atılan her gıda beraberinde su israfına da sebebiyet vermiş oluyor. Çöpe atılan 1 kg etin yanında 15.500 litre, 1 kg domatesin yanında ise 184 litre su da israf ediliyor.
Compass Group, her yıl Nisan ayında gıda israfına dikkat çekiyor
Dünyanın en büyük yiyecek içecek hizmetleri şirketlerinden olan Compass Group PLC, her yıl Nisan ayında, yaklaşık 40 ülkede müşterilerini, çalışanlarını, tedarikçilerini ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getirerek “Yemek İsrafını Durdur Günü” küresel hareketine öncülük ediyor.
Compass Group PLC, gıda atıklarının, yerkürede ısınmayı büyük oranda arttıran sera gazı emisyonlarını yükselmesinin %8 – 10’una katkıda bulunduğunu ve gıda enflasyonu nedeni ile yaşam maliyetlerinin sürekli yükseldiği bu dönemde gıda israfını azaltmak için harekete geçmenin her zamankinden çok daha önemli olduğunu söylüyor.
Compass Group 2020 yılında, hizmet verdiği tesislerdeki gıda atığını 2030 yılına kadar %50 azaltacağının taahhüdünü veriyor ve bu hedefini gerçekleştirmek için atık teknolojisi yönetim sistemlerini kullanıyor. Önümüzdeki yıllarda ise “gıda atığı ölçüm teknolojisini” tüm dünyadaki tesislerinde yaygınlaştırarak, hizmet sunduğu müşterilerinin de gıda atıklarını azaltma konularındaki ilerlemeyi izlemelerini sağlayacak.
Sofra/Compass Group Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Nihat Kartal konuyla ilgili şöyle konuştu;
“Compass Group ABD tarafından 2017 yılında başlatılan Yemek İsrafını Durdur Günü, gıda israfıyla mücadelede Uluslararası Eylem Günüdür. Yedinci Yemek İsrafını Durdur Günü’nü kutlayan Compass Group, gıda atıklarını azaltmanın çevresel ve sosyal faydaları konusunda farkındalık yaratmak için küresel bir kampanyaya öncülük etmektedir. Ortaya konulan veriler ciddi bir küresel sorun ile karşı karşıya olduğumuzu kanıtlar niteliktedir. Yıllık 5 milyarın üzerinde öğün yemek üretimi yaparken israf konusunda gerekli tüm önlemleri de beraberinde alan Compass Group’un bir parçası olarak, tüm çalışanlarımız, tedarikçilerimiz ve müşterilerimizle iş birliği içinde toplumu yiyecek israfını önleme konusunda bilinçlendirmeye çalışıyoruz. Özellikle “Yemek İsrafını Durdur Günü” vesilesiyle, çalışanlarımız ile tüketicilerimizi gıda israfını azaltmaları için teşvik etmeyi amaçlıyor, toplumun olumsuz tutum ve davranışlarını değiştirmeye yönelik çalışmalara destek veriyoruz. Üretim tesislerimizde israfın önlenmesi, yiyeceklerin doğru şekilde değerlendirilmesi için menü planlamasından başlayarak, etkili satın alma, sistemli depolama, inovatif reçetelendirme, üretim ve tüketimde israfın ölçümlenerek takibi ve atıkların geri dönüştürülmesi konularında ekiplerimize düzenli olarak eğitimler veriyoruz. Çöpe giden her yemekle birlikte, tarladan sofraya kadar kat edilen serüvende harcanan su, yakıt, enerji, zaman ve iş gücü de israf olurken küresel ısınmaya da olumsuz etki ediyor. İsraf edilen gıdalar her yıl 2.3 milyar ton karbondioksit salınımına denk geliyor. İşimizin çevreye olan etkisini azaltmak için müşterilerimizle iş birliği içinde biyo-atıklarımızı gübreye dönüştürerek doğaya geri kazandırıyoruz. Dünyada açlıkla mücadele eden 690 milyon insan yaşarken, tüketim alışkanlıklarımızı gözden geçirmeliyiz. Herkesin bu konuda bilinçlenmesini ve harekete geçmesini sağlamak için farkındalık çalışmalarımızı sürdüreceğiz.”
Compass Group israfa karşı neler yapıyor?
· Compass Group, bu ay, dünyanın dört bir yanından 1.500’den fazla Compass şefini en iyi gıda israfı içgörülerini, ipuçlarını ve gıda israfının kaynağında önüne geçmek için kullandıkları araçları paylaşmak üzere bir araya getiren ilk Küresel Mutfak Forumu olan ‘Değişimi Yaratan Şefler’i başlattı.
· Compass Group, geçen yıl 28 ülkede kendi gıda israfını %28 oranında azalttı. 2030 yılına kadar küresel operasyonlarında gıda israfını yarıya indirme hedefine ulaşma yolunda hızla ilerliyor.
· Compass Group, tamamen iyi durumdaki fazla yiyeceklerin israf edilmesinin önüne geçmek için, dünya genelinde birçok sayıda sivil toplum kuruluşu ve sosyal girişimle birlikte çalışarak fazla yemekleri kendi toplumlarında yaşayan insanlara dağıtmaktadır. Geçen yıl en büyük uluslararası pazarlarda, yerel topluluklara 1,3 milyondan fazla yemek bağışlamıştır.
Kaynaklar:
Birleşmiş Milletler 2021 Gıda İsraf Endeksi Raporu
TÜİK 2020 Ulusal Envanter Raporu
TC Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı – Gıda Bankacılığı Çalıştayı 2021
SOFRA/ COMPASS GROUP TÜRKİYE Hakkında: 1987’de kurulan Sofra/Compass Group Türkiye, dünyanın lider yiyecek ve destek hizmetleri firması olan Compass Group PLC bünyesindedir. Türkiye’de, EUREST, OBASAN ve TURKAŞ markasıyla iş merkezlerine, fabrikalara, eğitim kurumlarına ve sağlık kurumlarına toplu yemek hizmeti veren Sofra/Compass Group Türkiye, EUREST SERVICES markası ile tesis işletim ve bakım onarımı, temizlik, iç taşıma ve depolama, idari ve ofis destek, açık alan ve çevre bakım gibi destek hizmetleri, EUROSERVE GÜVENLİK markası ile de koruma ve güvenlik hizmetlerini, Türkiye’nin her noktasında 81 ilde, 30 bin çalışanıyla, 4 bine yakın farklı lokasyonda hizmet sunmaktadır. Toplu yemek hizmeti verdiği kuruluşların kendi tesislerinde kurduğu mutfaklarında ve Türkiye genelinde 4 merkezi yemek üretim tesislerinde günde toplam 1,3 milyon öğün yemek üretimi gerçekleştirmektedir.
Compass Group Hakkında: Compass Group PLC, yaklaşık 40 ülkede milyonlarca kişiye yemek servisi yapan ve dünya çapında 500.000’den fazla kişiyi istihdam eden ve onlarla ilişki kuran, dünyanın önde gelen bir gıda ve destek hizmetleri şirketidir. Şirket, yerleşik bir marka portföyü ile İş Merkezleri ve Endüstri Tesisleri, Sağlık ve Eğitim Kurumları, Spor, Eğlence ve Savunma Sanayi sektörlerinde gıda ve bir dizi destek hizmetleri sağlama konusunda uzmanlaşmıştır.
Yemek İsrafını Durdur Günü Hakkında: Compass Group ABD tarafından 2017 yılında başlatılan Yemek İsrafını Durdur Günü, gıda israfıyla mücadelede Uluslararası Eylem Günüdür. 26 Nisan 2023’te Compass Group, dünya çapındaki çalışanları, tedarikçileri, müşterileri ve tüketicileri ile birlikte kritik gıda atığı sorunu etrafında farkındalık yaratmak ve değişime ilham vermek için birlikte çalışacak.
Daha fazla bilgi için Yemek İsrafını Durdur Günü web sitesini ziyaret edebilirsiniz: https://www.stopfoodwasteday.com
Mehmet Halıcı