Yapay zekaya özel hayatınızı anlatmayın!

Günlük hayatın vazgeçilmezi haline gelen yapay zeka modellerinin sunduğu kolaylıklarla birlikte risklerin de arttığını belirten bilişim uzmanları, kullanıcıları mahrem bilgi paylaşımı ve duygusal bağımlılık konusunda uyarıyor.

Bilişim Uzmanı Şener Kul’un değerlendirmelerine göre yapay zekâlar her soruya cevap verme eğiliminde olsa da verdikleri yanıtların doğruluğu tartışmalı olabiliyor. Kul, yapay zekanın “halüsinasyon” adı verilen, gerçeğe dayanmayan veya yanlış bilgiler üretme eğilimi olduğunu vurgulayarak, kullanıcıların bu cevapları otomatik doğru kabul etmemesi gerektiğini söyledi.

“Yapay zekâ, temelinde sürekli cevap vermeye yönelik algoritmalarla çalışır. Sorarsanız her koşulda bir cevap verir; ancak bu cevapların doğruluğu garanti değildir. Bilgi eksikliğinden dolayı yanlış yönlendirebilir.” diyen Kul, özellikle kişisel ve duygusal sorunlarda yapay zekâya güvenmenin risk taşıdığını belirtti.

Kul’un öne çıkardığı diğer uyarılar şöyle:

• Duygusal bağımlılık riski: İnsanlar özel sorunlarını yapay zekâya açıp ondan gelen tatmin edici cevaplara duygusal olarak bağlanabiliyor. Bu durum ilişkilerde yanlış yönlendirmelere ve problemlerin derinleşmesine yol açabilir.
• Mahremiyet kaybı: Birçok yapay zekâ servisi, kullanıcı verilerini model geliştirme amacıyla kullanabileceğini açıklıyor. Bu nedenle özel, hukuka aykırı veya mahrem bilgiler paylaşılmamalı.
• İçerik benzersizliği sınırlı: Yapay zekâların ürettiği içerikler tamamen özgün olmayabiliyor; aynı veya benzer yanıtlar başkalarına da verilebiliyor. Bu yüzden elde edilen çıktılar «fikir verme» amaçlı kullanılmalı, olduğu gibi kopyalanmamalı.

• İllegal talepler tehlikeli: Yasa dışı yöntemler veya suç unsurları hakkında bilgi isteyen kullanıcıların başvuruları iz bırakabilir; bu tür taleplerin hukuki sonuçları olabilir.

Kul, yapay zekânın günlük hayatı kolaylaştırmada ve fikir verme konusunda faydalı olduğunu kabul ederek, şu önerilerde bulundu:

• Kişisel, ailevi veya duygusal sorunlarda uzman insan desteği (psikolog, avukat, hekim vb.) tercih edilsin.
• Mahrem ve kimlik belirleyici bilgiler (TC kimlik no, banka bilgileri, ayrıntılı sağlık verileri vb.) asla paylaşılmasın.
• Yapay zekânın verdiği bilgilerin doğruluğu diğer güvenilir kaynaklarla teyit edilsin.
• Üretilen içerikler gerektiğinde kişiselleştirilsin ve aynen kullanılmasın; intihale veya yanlış kullanıma karşı dikkat edilsin.

Sonuç olarak uzmanlar, yapay zekâyı «yardımcı araç» olarak görmenin akıllıca olduğunu, fakat mahremiyet, güvenilirlik ve duygusal sağlık söz konusu olduğunda insan uzmanlığının yerinin doldurulamayacağını tekrar hatırlatıyor.