Kadınların yüzde 28’i psikolojik, yüzde 13’ü fiziksel şiddetle mücadele ediyor!

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılına ilişkin Kadına Yönelik Şiddet Araştırması, çarpıcı sonuçlarla kamuoyuna sunuldu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın talebiyle, TÜBİTAK desteği ve Marmara Üniversitesi ortaklığıyla yürütülen araştırmada 15-59 yaş aralığındaki 18 bin 275 kadınla yüz yüze görüşüldü. Bu yıl ilk kez dijital şiddet ve ısrarlı takip de istatistiklere dahil edildi.

PSİKOLOJİK ŞİDDET EN YAYGIN BİÇİM: HER 4 KADINDAN BİRİ MAĞDUR

Kadınların yüzde 28,2’si hayatlarının bir döneminde psikolojik şiddete uğradığını belirtirken, yüzde 18,3 ekonomik, yüzde 12,8 fiziksel ve yüzde 0,9 cinsel şiddet yaşadığını ifade etti. Kadınlar çoğu zaman birden fazla şiddet türüne maruz kalıyor. Özellikle boşanmış kadınlar, psikolojik şiddette yüzde 62,1, ekonomik şiddette yüzde 42,5 ve fiziksel şiddette yüzde 41,5 gibi yüksek oranlarla dikkat çekti.

DİJİTAL ŞİDDET FAİLLERİ ÇOĞUNLUKLA YABANCILAR

Dijital şiddet ve ısrarlı takipte faillerin önemli bölümü “yabancı biri” oldu. Kadınlara dijital şiddet uygulayanların yüzde 62,3’ü, ısrarlı takipte bulunanların ise yüzde 39,6’sı tanımadıkları kişilerdi. Eş veya eski eş kaynaklı dijital şiddet yüzde 15,7; ısrarlı takip yüzde 32,1 oranında kaldı.

Son 12 ayda şiddete maruz kalan kadınlar arasında en riskli grup 15-24 yaş aralığı oldu. Psikolojik şiddet bu yaş grubunda yüzde 15,2, dijital şiddet yüzde 7,3, ekonomik şiddet yüzde 3,5 oranında yaşandı. Bu oranlar yaş ilerledikçe belirgin şekilde düşüyor.

EĞİTİM SEVİYESİ YÜKSELDİKÇE ŞİDDET RİSKİ AZALIYOR

Ekonomik şiddete uğrayanlar arasında bir okul bitirmemiş kadınlar yüzde 31,8 ile ilk sırada yer aldı. Buna karşılık yükseköğretim mezunlarında bu oran yüzde 8,9’da kaldı. Aynı eğilim son 12 ay içinde yaşanan ekonomik şiddette de geçerli: Okur-yazar olmayan kadınlar yüzde 5,3 ile ilk sırada yer alırken, üniversite mezunlarında oran yüzde 1,5’e geriledi.

“ÖFKE KONTROLÜ YOK” DİYEN KADINLAR ÇOĞUNLUKTA

Fiziksel ve/veya cinsel şiddet mağduru kadınlara göre bu davranışların en temel nedeni, yüzde 21,7 ile erkeğin “öfke kontrol sorunu” oldu. Kadınların yüzde 13,3’ü şiddeti eşlerinin yetiştirilme tarzına, yüzde 13’ü maddi sıkıntıya bağladı. Kıskançlık, alkol, aile baskısı ve iş sorunları da öne çıkan diğer gerekçeler arasında yer aldı.

ŞİDDET GÖRSE DE HER İKİ KADINDAN BİRİ SUSUYOR

Araştırmada kadınların yüzde 47,7’si, eşinden ya da birlikte olduğu kişiden gördüğü en son şiddeti kimseyle paylaşmadığını söyledi. Şiddeti paylaşan kadınların yüzde 31,8’i bunu ilk olarak kendi ailesinden bir kadınla konuştu. Yakın çevreye anlatma oranı sınırlı kalırken, kamu kurumlarına başvuru oranı ise raporda yer almadı.

ŞİDDETİN EN YOĞUN OLDUĞU YER KUZEYDOĞU ANADOLU

Fiziksel şiddetin en çok görüldüğü bölge yüzde 25,9 ile Kuzeydoğu Anadolu oldu. Bu oran, en düşük bölge olan Ortadoğu Anadolu’da yüzde 8,8’de kaldı. Kent-kır ayrımında ise yoğun kentlerde yaşayan kadınlar dijital ve psikolojik şiddette daha çok öne çıkarken, kırsalda ekonomik ve fiziksel şiddet oranları dikkat çekti.